Xuất huyết ở trẻ sơ sinh - Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Xuất huyết là hiện tượng chảy nhiều máu, ở trẻ sơ sinh thường gặp là tình trạng xuất huyết dưới da, xuất huyết não, màng não… Nguyên nhân là do hệ miễn dịch cũng như chức năng đông máu của trẻ sơ sinh vẫn còn rất kém. Do đó, hiện tượng xuất huyết rất nguy hiểm đối với trẻ, thậm chí có thể gây tử vong.

Xuất huyết ở trẻ sơ sinh là gì?

Xuất huyết là gì?

Xuất huyết là tình trạng máu thoát ra khỏi hệ thống tuần hoàn. Tùy theo tính chất, mức độ và vị trí mà có tên gọi khác nhau, như: Xuất huyết não, xuất huyết dưới da, xuất huyết dạ dày…

Xuất huyết có thể do chấn thương hay do các bệnh lý. Xuất huyết do bệnh lý là triệu chứng của rất nhiều bệnh khác nhau như: Sốt xuất huyết, xuất huyết dạ dày, bệnh trĩ…

Xuất huyết dưới da ở trẻ sơ sinh là đặc trưng của chứng xuất huyết. Đây là hiện tượng máu thoát ra khỏi các mao mạch tạo thành các đốm nhỏ màu đỏ nâu dưới bề mặt da. Xuất huyết là dấu hiệu để chuẩn đoán rất nhiều bệnh khác nhau.

Xuất huyết ở trẻ sơ sinh là gì?

Đây là tình trạng xuất huyết hiếm gặp, có thể xảy ra sau khi sinh và tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng trẻ. Xuất huyết ở trẻ sơ sinh được phân loại theo thời gian mà các triệu chứng xuất hiện:

• Giai đoạn khởi phát sớm: Xuất huyết xảy ra trong vòng 24 giờ sau sinh.
• Giai đoạn khởi phát thứ phát: Xuất huyết xảy ra trong vòng 2 – 7 ngày sau sinh.
• Giai đoạn khởi phát muộn: Tình trạng xuất huyết xảy ra trong vòng 2 tuần – 6 tháng.

Xuất huyết ở trẻ sơ sinh (Vết bầm màu tím xanh)

Nguyên nhân gây xuất huyết ở trẻ sơ sinh

Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng xuất huyết ở trẻ là do thiếu vitamin K. Vitamin K đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể bé khỏe mạnh và phát triển toàn diện. Một số loại vi khuẩn sống trong ruột và đại tràng (hệ đường ruột) cũng cung cấp một lượng vitamin này cho cơ thể trẻ. Vitamin K còn được tìm thấy nhiều trong các loại rau xanh.

Trẻ sơ sinh lại dễ bị thiếu hụt vitamin K là do chỉ có một lượng nhỏ vitamin K được truyền qua nhau thai trong thai kỳ và trong khi sữa mẹ chỉ chứa một lượng nhỏ vitamin K. Bên cạnh đó, các lợi khuẩn trong hệ đường ruột (lợi khuẩn Lactobacillus) ở trẻ bú sữa mẹ cũng không thể tổng hợp được vitamin K.

Các triệu chứng xuất huyết dễ nhận biết nhất:

• Đầu tiên là dấu hiệu xuất hiện máu trong nước tiểu hoặc phân, bà mẹ nên xem xét đến nguy cơ cao bé đang bị xuất huyết.
• Dấu hiệu xuất huyết ở trẻ sơ sinh cũng có thể xuất hiện thông qua các vết bầm tím hoặc khối u trên đầu.
• Tình trạng xuất huyết ở trẻ sơ sinh còn có nguy cơ diễn ra ở một số khu vực như vùng rốn hoặc ở màng nhầy mũi và miệng. Chảy máu ở dương vật trong trường hợp cắt bao quy đầu. Hoặc ở những nơi kim đâm khi đi tiêm chủng, truyền dịch....
• Những dấu hiệu khác như da nhợt nhạt, bé khó chịu hoặc ngủ li bì. Hiện tượng động kinh hoặc vàng mắt 3 tuần sau khi sinh cũng là các biểu hiện về bệnh xuất huyết ở trẻ sơ sinh.

Chẩn đoán và điều trị xuất huyết ở trẻ sơ sinh

Nếu nghi ngờ trẻ bị xuất huyết, các bác sĩ sẽ cho thực hiện các xét nghiệm đông máu và cho bé bổ sung vitamin K. Nếu điều này ngăn chặn được tình trạng xuất huyết, bác sĩ sẽ xác nhận nguyên nhân xuất huyết là do thiếu hụt vitamin K.

Nếu con bạn được chẩn đoán chảy máu do thiếu vitamin K, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị cụ thể, bao gồm truyền máu nếu xuất huyết xảy ra ở mức độ rất nặng.

Việc điều trị sẽ đạt kết quả tốt cho trẻ sơ sinh có các triệu chứng khởi phát sớm hoặc các triệu chứng khởi phát cơ bản. Tuy nhiên, tình trạng chảy máu do thiếu vitamin K nếu được phát hiện muộn sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến nguy cơ chảy máu trong sọ cao, gây ra tổn thương não hoặc tử vong.

Nếu cho bé bú sữa mẹ, bạn nên tham khảo bác sĩ về các bước giúp bé hấp thu đủ vitamin K. Ngoài ra, việc bổ sung vitamin K cho trẻ sơ sinh cũng là một biện pháp dự phòng giúp bé khỏi tình trạng xuất huyết do thiếu hụt vitamin K.

Hiện nay, Bộ Y tế đã cho thực hiện việc cung cấp vitamin K cho trẻ ngay sau khi sinh nhằm bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ xuất huyết não, màng não do thiếu vitamin K. Việc cung cấp vitamin K cho trẻ sơ sinh được thực hiện theo hai hình thức: uống hoặc tiêm.

Cho bé uống Vitamin K ngăn ngừa xuất huyết ở trẻ sơ sinh